Η πλοήγηση στο διαδίκτυο είναι εδραιωμένη στην καθημερινότητα των παιδιών μας, ωστόσο από μία θετική εμπειρία μπορεί ορισμένες φορές να αποδειχθεί ενοχλητική ή και επικίνδυνη. Μία εικόνα, ένα βίντεο ή ένα μήνυμα μέσα από το διαδίκτυο, χωρίς τη «συγκατάθεση» του παιδιού μπορεί να το θέσουν σε κίνδυνο. Πώς μπορούμε οι γονείς να χειριστούμε μία κατάσταση, στην οποία δεν είμαστε εξοικειωμένοι, όπως αυτή του διαδικτύου και του εκφοβισμού μέσα από αυτό;
Τι είναι ο διαδικτυακός εκφοβισμός;
Διαδικτυακός εκφοβισμός είναι η πρόκληση φόβου, ενόχλησης, ταραχής ενός ατόμου προς ένα άλλο, με τη χρήση νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή, με διαφορετικούς τρόπους, χωρίς να υπάρχει σωματική εγγύτητα ή επαφή μεταξύ θύτη και θύματος: Στον διαδικτυακό εκφοβισμό περιλαμβάνονται:
- Η αποστολή ανεπιθύμητων μηνυμάτων ή σχολίων
- Η κοινή χρήση εικόνων ή βίντεο κάποιου χωρίς την άδειά του
- Η εξαίρεση κάποιου από ομαδική συνομιλία ή άλλη διαδικτυακή δραστηριότητα, όπως παιχνίδια, χωρίς τη συναίνεση του
- Η άσκηση πίεσης σε ένα άτομο, ώστε να πει ή να κάνει κάτι που το φέρνει σε δύσκολη θέση
- Η ενθάρρυνση ατόμων να συμπεριφέρονται άσχημα σε άλλα άτομα
Μερικοί τύποι διαδικτυακού εκφοβισμού γίνονται λιγότερο εύκολα αντιληπτοί και δυσκολεύουν τους γονείς, τους δασκάλους και άλλους ενήλικες να τους εντάξουν σε αυτή την κατηγορία. Για παράδειγμα:
- Το να κάνει κάποιος «like» σε εικόνες ή βίντεο, προκειμένου να ενοχλήσει κάποιον άλλον
- Το να κάνει κάποιος «like» ή να κοινοποιεί επανειλημμένα εικόνες που κάποιος θεωρεί ενοχλητικές
- Η επανειλημμένη αποστολή emoji ή μηνυμάτων σε ένα άλλο άτομο, το οποίο έχει δηλώσει ότι αυτή η πράξη το ενοχλεί
Ποια είναι ορισμένα από τα σημάδια του διαδικτυακού εκφοβισμού;
Ο εκφοβισμός μπορεί να κάνει τα παιδιά να ντρέπονται, να φοβούνται και επομένως να μην αισθάνονται άνετα να ζητήσουν βοήθεια από έναν ενήλικα. Ωστόσο υπάρχουν ορισμένα «σημάδια» που χρειάζονται την προσοχή μας:
- Όταν το παιδί αρνείται να πάει στο σχολείο ή να λάβει μέρος σε δραστηριότητες
- Όταν δείχνει ανησυχία ή θυμό κάθε φορά που πλησιάζετε τη συσκευή του
- Εάν δείχνει αναστατωμένο ή θυμωμένο
- Εάν αντιμετωπίζει ξαφνικά προβλήματα ύπνου ή φαγητού
- Εάν έχει εκρήξεις θυμού
- Εάν αφιερώνει περισσότερο ή λιγότερο χρόνο από ό,τι συνήθως στο διαδίκτυο
Τι μπορείτε να κάνετε εάν το παιδί σας έχει πέσει θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού;
- Μιλήστε με το παιδί σας
Η τακτική συζήτηση με το παιδί σας σχετικά με το τι θέλει να κάνει στο διαδίκτυο και τι το ανησυχεί είναι ένας καλός τρόπος για να το ενθαρρύνετε να σας μιλήσει για οτιδήποτε το αγχώνει ή το στενοχωρεί.
Εάν το παιδί σας μιλήσει για μια αρνητική εμπειρία που είχε στο διαδίκτυο, προσπαθήστε να παραμείνετε ήρεμοι και να μην το κατακλύσετε με ερωτήσεις για το τι συνέβη.
Ακούστε με ηρεμία τι έχει να σας πει και πείτε του ότι καταλαβαίνετε τα συναισθήματά του. Διαβεβαιώστε το ότι όλα θα πάνε καλά και ότι θα είστε πάντα εκεί για να σας μιλήσει για οτιδήποτε το απασχολεί.
- Δείξτε του πώς μπορεί να κάνει block ή report κάποιο άτομο στα social media
Εάν το παιδί σας λάβει ένα μήνυμα από κάποιον που δεν γνωρίζει στο διαδίκτυο, θα πρέπει να το κάνει block ή report αμέσως.
Μπορείτε να δώσετε στα παιδιά ορισμένα παραδείγματα σχετικά με το πότε πρέπει να προβούν σε αυτό:
- Αν κάποιος που δεν ξέρει προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί του
- Αν δει ένα μήνυμα που περιέχει ακατάλληλη γλώσσα ή σχόλια που θα μπορούσαν να αναστατώσουν ένα άλλο άτομο
Ορισμένες πλατφόρμες όπως το TikTok σάς επιτρέπουν να αποφασίσετε εσείς ποιος μπορεί να στείλει μηνύματα στο παιδί σας.
Εάν υποψιάζεστε ότι αυτός που έρχεται σε επαφή με το παιδί σας είναι ενήλικας, τότε μπορείτε να το αναφέρετε στη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος*.
- Μην πάρετε τη συσκευή του
Η σκέψη να πάρετε από το παιδί σας τη «συσκευή» (τηλέφωνο, tablet, pc, laptop) μέσα από την οποία δέχεται τον εκφοβισμό, μπορεί να φαίνεται καλή, αλλά δεν είναι!
Αν το παιδί σας έρθει αντιμέτωπο με μια αρνητική διαδικτυακή εμπειρία, είναι σημαντικό να μην του απαγορεύσετε την πρόσβαση στη συσκευή, διότι μπορεί να νιώσει πως ό,τι έγινε ήταν δικό του λάθος , ενώ παράλληλα είναι πιθανό να μη μοιραστεί ξανά μαζί σας μια αντίστοιχη εμπειρία στο μέλλον.
Αντί να πάρετε τη συσκευή ή το τηλέφωνό του, προτείνετέ του να μην ασχοληθεί για λίγο με την εφαρμογή, με την οποία συνδέεται η δυσάρεστη εμπειρία και να αφιερώσει χρόνο σε μια άλλη διαδικτυακή δραστηριότητα που του αρέσει, όπως το παιχνίδι.
- Υπενθυμίστε του ότι δεν πρέπει να στέλνει ποτέ άσχημα μηνύματα
Μερικές φορές, ορισμένες συνθήκες στο διαδίκτυο, όπως το να χάσει ένα παιχνίδι, μπορεί να κάνει το παιδί να θέλει να στείλει αγενή ή προσβλητικά μηνύματα σε ένα άλλο άτομο.
Εάν το παιδί σας λάβει ένα μήνυμα από έναν φίλο που το αναστατώνει, θα πρέπει να του υπενθυμίσετε ότι δεν πρέπει να στείλει ποτέ ένα μήνυμα, που μπορεί να πληγώσει κάποιον, ακόμα κι αν νιώθει το ίδιο πληγωμένο ή θυμωμένο. Αυτό θα κάνει την κατάσταση χειρότερη και θα προκαλέσει μεγαλύτερη αναστάτωση σε όλους τους εμπλεκόμενους. Αντί αυτού, ενθαρρύνετέ το να κάνει ένα διάλειμμα από την εφαρμογή και να ασχοληθεί με κάτι που θα το χαροποιήσει και θα το ηρεμήσει.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε τα συναισθήματα του παιδιού σας όταν συμβαίνει κάτι δυσάρεστο, αλλά προσπαθήστε να μην εμπλέκεστε σε μεγάλο βαθμό εκτός εάν ανησυχείτε ότι εκφοβίζονται.
Πηγή: National Society for the Prevention of Cruelty to Children
Ασφαλείς πλοηγήσεις με λύσεις!
Απευθυνθείτε:
- Στη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στο 11188.
http://www.astynomia.gr/index.php?option=ozo_content&perform=view&id=8194
Τηλέφωνο : 11188
Fax: 213-1527471
Email: ccu@cybercrimeunit.gov.gr
μέσω του portal στη διεύθυνση: https://goo.gl/vOHdVb
Ταχυδρομική διεύθυνση: Λ. Αλεξάνδρας 173, Τ.Κ. 11522, Αθήνα
- Στην Υποδιεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Βορείου Ελλάδος:
Τηλέφωνο: 11188
Fax: 213-1527666
Email: ydheve@cybercrimeunit.gov.gr
Ταχυδρομική διεύθυνση: Μοναστηρίου 326, Τ.Κ. 54 121, Θεσσαλονίκη
- Μπείτε στην ιστοσελίδα https://www.cyberkid.gov.gr/ και μάθετε όλους τους τρόπους υποστήριξης!
- Πλοηγηθείτε με ασφάλεια στο https://saferinternet4kids.gr/poioieimaste/ και μάθετε ό,τι χρειάζεται για ασφαλή πλοήγηση, συμβουλές και καταγγελίες!