«Πόσο ευθύνονται οι γονείς όταν το παιδί τους γίνεται θύμα σεξουαλικής κακοποίησης και μάλιστα κατ’ εξακολούθηση; Πόσο εύκολο είναι να διαφύγει της προσοχής του γονιού ένα παιδί που πέφτει στα έμπειρα χέρια κακοποιητικών ανθρώπων;»
Ίσως το πρώτο που μπορεί να σκεφτεί κανείς όταν ένα παιδί κακοποιηθεί σεξουαλικά ή κακοποιείται σεξουαλικά κατ’ εξακολούθηση «εκτός» σπιτιού, είναι ότι η ευθύνη βαραίνει τους γονείς.
Η σεξουαλική κακοποίηση δε συμβαίνει από τη μια στιγμή στην άλλη. Πρόκειται για μία «διαδικασία» με διάρκεια και μεθόδευση, που μπορεί να γίνει τόσο «ύπουλα» ώστε να διαφύγει της προσοχής του γονιού αλλά και να μη γίνει εύκολα αντιληπτό ούτε από το ίδιο το παιδί.
Επίσης, δεν είναι καθόλου εύκολο για τον γονιό να «αστυνομεύει» το παιδί του 24 ώρες το 24ωρο, ειδικά στις ηλικίες της προ-εφηβείας και της εφηβείας.
Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι οι γονείς είμαστε υπεύθυνοι για την ενδυνάμωση του παιδιού μας και για την κατάλληλη ενημέρωση του, ώστε να μην είναι εύκολο να γίνει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης. Εάν εμείς ως γονείς θεωρούμε ταμπού τη σεξουαλική εκπαίδευση του παιδιού μας ή δε γνωρίζουμε πώς να του μιλήσουμε για τη σεξουαλικότητα και τη σεξουαλική ζωή, τότε το παιδί μας γίνεται ευάλωτο σε πιθανούς κινδύνους σεξουαλικής κακοποίησης.
Εκεί επίσης που θα μπορούσε να αποδοθεί ευθύνη στους γονείς είναι ότι δεν έχουν δημιουργήσει τις οικογενειακές αυτές συνθήκες που θα επιτρέπουν στο παιδί να βρίσκει καταφύγιο στους γονείς του για ό,τι του συμβαίνει. Αν έχει μεγαλώσει σε ένα οικογενειακό περιβάλλον όπου του επιρρίπτονται ευθύνες, σε ένα κλίμα φόβου και απόρριψης, είναι φυσικό να μην απευθυνθεί στους γονείς του όταν του συμβεί κάτι σοβαρό. Έτσι, εκτός από τις επιπτώσεις της κακοποίησης που έχει δεχτεί, εκτός από τις ενοχές που του δημιουργεί ο θύτης, επιβαρύνεται και με τις επιπτώσεις της προβληματικής σχέσης με τους γονείς του. Σε αυτή την περίπτωση θα λέγαμε ότι ως γονείς έχουμε αφήσει το παιδί μας απροστάτευτο και χωρίς στήριγμα σε μία κρίσιμη ηλικία.
Το ELIZA αναγνωρίζει την απουσία εκπαίδευσης των παιδιών σε ενδεχόμενο σεξουαλικής κακοποίησης και ακριβώς για αυτό εκπονεί το πρόγραμμα «Ασφαλές Άγγιγμα» προκειμένου να ενημερώσει τους γονείς και να εκπαιδεύσει τους εκπαιδευτικούς και τα παιδιά για τους τρόπους αποτροπής της κακοποίησης από τα ίδια τα παιδιά.
Δρ. Τίνια Απέργη, Κλινική Ψυχολόγος / Καθηγήτρια Ψυχολογίας, Επιστημονικός Σύμβουλος του ELIZA.
