Όσο τα παιδιά πλησιάζουν στην εφηβεία, τείνουν να αψηφούν τους κανόνες και να υπακούουν μόνο σε αυτούς που εξυπηρετούν τη δική τους λογική. Ποια διαδικασία πρέπει να ακολουθήσει ο γονιός προκειμένου να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη του παιδιού του αλλά και τη συμμόρφωση του σε όρια και κανόνες;
Οι αποτελεσματικές πρακτικές
Οι γονείς προσπαθούν συχνά να «συμμορφώσουν» τα παιδιά τους στους κανόνες και στα όρια, μέσα από την τιμωρία. Ωστόσο, πολλαπλές έρευνες καταδεικνύουν ότι η ηπιότερη προσέγγιση και πρακτική, φέρνει πολύ καλύτερα αποτελέσματα συμμόρφωσης από ό,τι οι απειλές και οι τιμωρίες. Η ηπιότερη αυτή προσέγγιση περιλαμβάνει ελευθερία στο παιδί να πει τη δική του εκδοχή και να εξηγήσει και φυσικά ηρεμία και ευγένεια.
Σε σχετική έρευνα που διενεργήθηκε στη Βραζιλία, οι πρακτικές πειθαρχίας των παιδιών ταξινομήθηκαν σε εποικοδομητικές πρακτικές (π.χ. αφαίρεση προνομίων, προφορική επίπληξη) και σκληρές πρακτικές (π.χ. απειλή, σωματική τιμωρία, φωνές). Οι σκληρές πρακτικές αύξησαν σημαντικά την ανυπακοή, ίσως επειδή τα παιδιά δε δικαιολογούν την αντίδραση των γονιών τους, η οποία τους φαίνεται παράλογη. Με άλλα λόγια, όταν οι γονείς τιμωρούσαν σκληρά τα παιδιά τους, όχι μόνο δεν επιτύγχαναν την υπακοή αλλά υποβίβαζαν και την ίδια τους την αξιοπιστία.
Επιπλέον, όταν τα παιδιά μεγαλώνουν διαχωρίζουν τους τομείς της ζωής τους όπου οι γονείς τους έχουν εξουσία. Σχετική έρευνα έδειξε πως τα παιδιά τείνουν να ακολουθούν τους κανόνες που αφορούν θέματα ασφάλειας και ηθικής, αλλά αποστασιοποιούνται από τους γονείς τους σε ζητήματα που σχετίζονται με τις καθημερινές συνήθειες και τις προσωπικές προτιμήσεις. Κατά τη διάρκεια της έρευνας παρουσιάστηκαν στα παιδιά 10 κανόνες και ρωτήθηκαν κατά πόσο κάθε ένας από αυτούς ήταν θεμιτός. Οι κανόνες με την υψηλότερη αποδοχή ήταν αυτοί που σχετίζονταν με τη χρήση ουσιών και την ειλικρίνεια. Οι κανόνες με τους οποίους τα παιδιά διαφωνούσαν, ήταν εκείνοι που σχετίζονταν με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, την απαγόρευση κυκλοφορίας, το διάβασμα και τα ραντεβού.
Προηγούμενη έρευνα έχει δείξει πως εάν το παιδί πιστεύει ότι οι γονείς του είναι δίκαιοι, τους υπακούει διότι σας αυτούς βλέπει μία πιο αποδεκτή φιγούρα συμμόρφωσης, ενώ οι σκληρές πειθαρχικές στρατηγικές μπορεί να τα αποτρέψουν από την πειθαρχία, για τους ίδιους λόγους. Αντί δηλαδή να προκληθεί ο σεβασμός και αποδοχή του «δικαίου», οι τιμωρίες και οι απειλές ενδέχεται να υπονομεύσουν ακούσια τη γονική αξιοπιστία και την αποδοχή. Για αυτό, ίσως να πρέπει να σκεφτείτε ότι θα ήταν καλύτερα:
- Να αποφεύγετε τις σκληρές πειθαρχικές πρακτικές, καθότι μπορεί να φέρουν τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιδιώκετε.
- Δώστε έμφαση σε μία ήπια προσέγγιση με κατανόηση: ακούστε την εκδοχή των παιδιών σας, εξηγείστε τους γιατί τα επιπλήττετε, μιλήστε τους ευγενικά.
- Στρέψτε την προσοχή σας σε κανόνες που αφορούν ζητήματα ηθικής και ασφάλειας – μπορεί να χάσετε τη μάχη αν προσπαθήσετε να θέσετε κι άλλους κανόνες
