Τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού είναι ζωτικής σημασίας για να τεθούν τα θεμέλια της περιβαλλοντικής ευθύνης. Μέσα από την αλληλεπίδρασή τους με τη φύση, τα παιδιά διαμορφώνουν τις διαχρονικές στάσεις, τις αξίες και τα πρότυπα συμπεριφοράς τους απέναντι στο φυσικό περιβάλλον. Είναι πρωταρχικής σημασίας η παροχή ευκαιριών αλληλεπίδρασης των παιδιών με το φυσικό περιβάλλον, με τη συμβολή των γονέων και των εκπαιδευτικών, προκειμένου να αναπτύξουν σεβασμό και φροντίδα για αυτό.
Το φυσικό περιβάλλον παρέχει έναν χώρο όπου τα παιδιά μπορούν να παίξουν, να διερευνήσουν, να διαχειριστούν ζητήματα ασφάλειας, να χτίσουν σχέσεις και να αναπτύξουν μια βαθύτερη κατανόηση της διαφορετικότητας. Αυτή η μάθηση συμβάλλει σε θετικές κοινωνικές, συναισθηματικές και σωματικές ικανότητες και ανάπτυξη. Επομένως, η γνώση για τη φύση ωφελεί τόσο το παιδί όσο και το ίδιο το περιβάλλον.
Δεν αποτελεί όμως έκπληξη ότι τα παιδιά μπορούν να νιώσουν πολλά, ανάμικτα και αρνητικά συναισθήματα για την κλιματική αλλαγή, όπως άγχος, φόβο, θλίψη και θυμό, τα οποία είναι πολύ φυσικές αντιδράσεις σε κάτι τόσο αβέβαιο και καταστροφικό. Αν και δεν μπορείτε να δώσετε λύσεις στο παιδί σας για την κλιματική αλλαγή, μπορείτε να το βοηθήσετε να ανακαλύψει τα γεγονότα, να γνωρίσει ότι δεν είναι μόνο του και να βρει τρόπους να αναλάβει δράση.
Ακολουθούν μερικές συμβουλές για το πώς να έχετε μια ειλικρινή και ελπιδοφόρα συζήτηση σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή χωρίς να αγνοείτε την πραγματικότητα και την κλίμακα του ζητήματος.
- Κάντε την έρευνά σας
Κανείς δεν έχει όλες τις απαντήσεις σχετικά με το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή. Υπάρχουν πολλοί αξιόπιστοι πόροι που είναι διαθέσιμοι στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένων ομιλιών, βίντεο και άρθρων που μπορούν να σας βοηθήσουν να εξοικειωθείτε με την επιστήμη. Μιλήστε με άλλους γονείς για να μάθετε πώς προσεγγίζουν το θέμα με τα παιδιά τους.
Θυμηθείτε: Είναι εντάξει αν δεν μπορείτε να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις που μπορεί να έχει το παιδί σας – πάρτε το σαν ευκαιρία για να ανακαλύψετε τις απαντήσεις μαζί.
- Ακούστε
Για να ξεκινήσετε τη συζήτηση για την κλιματική αλλαγή με το παιδί σας, μάθετε τι γνωρίζει ήδη και πώς αισθάνεται για το θέμα. Μπορεί να εκπλαγείτε από το πόσα πράγματα το παιδί σας ήδη γνωρίζει και μπορεί να εκφράσει. Ακούστε τους φόβους και τις ελπίδες του για τον πλανήτη. Δώστε του την πλήρη προσοχή σας και μην απορρίψετε ή προσπαθήσετε να ελαχιστοποιήσετε τυχόν ανησυχίες που έχουν. Ενημερώστε τους ότι μπορούν πάντα να έρθουν σε εσάς για να μιλήσουν για ο,τιδήποτε.
- Χρησιμοποιήστε την επιστήμη
Γνωρίζετε καλύτερα το παιδί σας, γι’ αυτό βεβαιωθείτε ότι οι πληροφορίες είναι κατάλληλες για αυτό. Ένα καλό σημείο εκκίνησης μπορεί να είναι να βρουν τρόπους να συσχετίσουν την κλιματική αλλαγή με την καθημερινή τους ζωή και να εξερευνήσουν μαζί τα βασικά δεδομένα. Για παράδειγμα: «Οι άνθρωποι καίνε ορυκτά καύσιμα όπως άνθρακα και πετρέλαιο για να λειτουργούν αυτοκίνητα, να πετούν αεροπλάνα και να φωτίζουν σπίτια. Όλα αυτά απελευθερώνουν αέρια θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα που τυλίγονται γύρω από τον πλανήτη σαν φούσκα, κάνοντας το κλίμα πιο ζεστό. Ένας θερμότερος πλανήτης σημαίνει αλλαγές στον καιρό, όπως περισσότερες πλημμύρες και περισσότερες καταιγίδες. Καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, οι πολικοί πάγοι λιώνουν και η στάθμη της θάλασσας αυξάνεται. Είναι ένα σοβαρό πρόβλημα, αλλά πολλοί επιστήμονες και πολλοί νέοι εργάζονται σκληρά για να βρουν λύσεις και να κάνουν θετικές αλλαγές. Και υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε επίσης».
- Πηγαίνετε έξω!
Προσπαθήστε να εκθέσετε το παιδί σας στη φύση όσο το δυνατόν περισσότερο. Η ενθάρρυνσή τους να παίξουν έξω τους βοηθά να καλλιεργήσουν την απόλαυση και τον σεβασμό τους για τη φύση. Όταν είστε έξω μαζί κάντε μια στάση και επισημάνετε ενδιαφέροντα αξιοθέατα, είτε πρόκειται για ένα δέντρο, ένα σύννεφο, έναν ιστό αράχνης ή ένα πουλί. Αφιερώστε χρόνο κοντά στη φύση. Μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν περιέργεια και θαυμασμό για τον φυσικό κόσμο. Φυτέψτε σπόρους μαζί για να δείτε πώς κάτι μεγαλώνει από το τίποτα.
- Εστιάστε στις λύσεις
Για κάθε πρόβλημα που συζητάτε, προσπαθήστε να προτείνετε μια λύση. Εξερευνήστε με το παιδί σας παραδείγματα ανθρώπων που εργάζονται για τρόπους αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Συζητήστε θετικές και εμπνευσμένες ιστορίες που βλέπετε στις ειδήσεις ή στην κοινότητά σας. Μιλήστε για τα βήματα που κάνετε ως οικογένεια, όπως η μείωση των απορριμμάτων στο σπίτι σας, η εξοικονόμηση νερού, η ανακύκλωση ή η απενεργοποίηση των αχρησιμοποίητων φώτων και συσκευών. Αυτό βοηθά στην ενίσχυση της ιδέας ότι όλοι μπορούν να κάνουν κάτι για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Τα παιδιά θα είναι περήφανα που βοηθούν με μικρούς τρόπους. Σημαντικό είναι να δείχνετε τη δική σας απόλαυση όταν βρίσκεστε στη φύση ή όταν προσφέρετε για τη διατήρηση της.
Γιώργος Γιαννακίδης, Κοινωνικός Λειτουργός – Επικεφαλής Χειριστής της Γραμμής ΕΛΙΖΑ 10454
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:
http://playandtecurriculum.weebly.com/respecting-the-natural-environment.html
https://www.unicef.org/parenting/talking-your-child-about-climate-change
https://www.summitkids.com/blog/7-tips-for-teaching-kids-to-respect-the-environment/
https://www.adorethemparenting.com/teach-your-children-how-to-respect-nature-2/
