Το «Ασφαλές Άγγιγμα» είναι ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα πρόληψης της σεξουαλικής κακοποίησης για παιδιά 5 – 9 ετών. Η υλοποίηση του προγράμματος αποτελεί πρωτοβουλία του Σωματείου ΕΛΙΖΑ – Εταιρία κατά της Κακοποίησης του Παιδιού και υλοποιείται με την επιστημονική συνεργασία του «The New York Society for the Prevention of Cruelty to Children» (NYSPCC) https://nyspcc.org, ενώ συμμετέχει και ομάδα φοιτητών ψυχολογίας του Αμερικανικού Κολλεγίου της Ελλάδος (ACG), στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης, υπό την επίβλεψη καθηγητών Ψυχολογίας.
Κύριος στόχος του προγράμματος είναι να βοηθήσει τα μικρά παιδιά να αναγνωρίζουν τη διαφορά ανάμεσα στο «Ασφαλές» και το «ΟΧΙ Ασφαλές» άγγιγμα και να γνωρίζουν πότε να λένε OΧΙ, ώστε να προστατεύουν τον εαυτό τους από τη σεξουαλική κακοποίηση. Το πρόγραμμα παρέχει ανάλογη εκπαίδευση στην αναγνώριση και την αντιμετώπιση του φαινομένου, για γονείς και εκπαιδευτικούς.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2016 με την εκπαίδευση της ελληνικής επιστημονικής ομάδας από την αντίστοιχη του NYSPCC, την προσαρμογή του εκπαιδευτικού υλικού στα ελληνικά δεδομένα και την εφαρμογή της πιλοτικής φάσης σε επιλεγμένα δημόσια και ιδιωτικά σχολεία στους νομούς Αττικής και Κρήτης.
Στις δια ζώσης εκπαιδεύσεις του προγράμματος, που υλοποιήθηκαν από το 2016 έως σήμερα έχουν εκπαιδευθεί:
- 11500 παιδιά 5 εώς 9 ετών
- 750 εκπαιδευτικοί
- 1500 γονείς
Σύμφωνα με τα επιστημονικά αποτελέσματα της αξιολόγησης του πιλοτικού προγράμματος στα ελληνικά σχολεία, παρατηρήθηκε α’υξηση των γνώσεων των παιδιών Νηπιαγωγείου, της Α’, Β’ και Γ’ Δημοτικού αναφορικά με την προστασία του σώματός τους και την αναγνώριση των «όχι» ασφαλών αγγιγμάτων, ενώ στους εκπαιδευτικούς και τους γονείς αυξήθηκε σημαντικά τόσο η γνώση σχετικά με τη σεξουαλική κακοποίηση όσο και η θετική ανταπόκριση/προδιάθεση σε προγράμματα πρόληψης για τη σεξουαλική κακοποίηση.
Η ανάγκη και οι στόχοι του Προγράμματος
Τις περισσότερες φορές, τα παιδιά κακοποιούνται σεξουαλικά από κάποιον που γνωρίζουν και εμπιστεύονται, όπως από ένα μέλος της οικογένειας ή ενήλικα επισκέπτης, γνωστό και έμπιστο της οικογένειας. Η έλλειψη εκπαίδευσης στην αναγνώριση της κακοποίησης αυξάνει την ανάγκη για ενημέρωση και πρόληψη. Τα παιδιά πρέπει να εκπαιδεύονται, ώστε να μάθουν να προστατεύουν τον εαυτό τους και το σώμα τους και να ξεχωρίζουν τα Ασφαλή από τα «ΟΧΙ Ασφαλή» αγγίγματα, προκειμένου να μειωθούν τα περιστατικά απόπειρας σεξουαλικής κακοποίησης ή σεξουαλικής κακοποίησης.
Το «Ασφαλές Άγγιγμα» του ΕΛΙΖΑ, με τα επιστημονικώς έγκυρα και αξιόπιστα αποτελέσματά του, αποτελεί μία ουσιαστική παρέμβαση στην πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και μία μέθοδο εκπαίδευσης, που θα συμβάλλει στη δημιουργία ενός ασφαλέστερου αύριο για τα παιδιά σε όλη τη χώρα.
Στόχοι του προγράμματος
Για τα μικρά παιδιά ηλικίας 5 – 9 ετών:
- Ευαισθητοποίηση στη διάκριση μεταξύ «ασφαλούς» και «όχι – ασφαλούς» αγγίγματος από ενήλικα πρόσωπα.
- Ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας (για να μπορούν να ζητήσουν βοήθεια), αλλά και δεξιοτήτων που θα τους επιτρέψουν να αποφύγουν/αποτρέψουν δυσάρεστες καταστάσεις και να προστατέψουν τον εαυτό τους.
Για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς:
- Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση γύρω από το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης και αναγνώριση των παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο.
- Ενημέρωση και παροχή συμβουλευτικής για την καλύτερη επικοινωνία με τα παιδιά και τις ενέργειες που θα πρέπει να εφαρμοστούν σε περίπτωση αποκάλυψης περιστατικού σεξουαλικής κακοποίησης.
Συνεργασίες
New York Society for the Prevention of Cruelty to Children (NYSPCC)
Το πρόγραμμα «Ασφαλές Άγγιγμα» (Safe Touches) εφαρμόζεται σε σχολεία των Η.Π.Α από τον κορυφαίο οργανισμό για την προστασία των παιδιών από την κακοποίηση, The New York Society for the Prevention of Cruelty to Children (ΝΥSPCC) από το 2007 και αξιολογείται ανά δύο χρόνια, επιβεβαιώνοντας κάθε φορά την αποτελεσματικότητα του ως προς την πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης, σε παιδιά 5 έως 9 ετών. Το πρόγραμμα έχει τροποποιηθεί και προσαρμοστεί στα ελληνικά δεδομένα από την επιστημονική ομάδα του ΕΛΙΖΑ.
To NYSPCC ιδρύθηκε το 1875 και έκτοτε παραμένει αφοσιωμένο στο σχεδιασμό και την υλοποίηση πρωτοβουλιών ενάντια στην κακοποίηση και παραμέληση παιδιών, στην ενδυνάμωση των οικογενειακών δεσμών, αλλά και στη θεραπεία κακοποιημένων παιδιών.
Υπουργείο Παιδείας
Η Γενική Διεύθυνση Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) έχουν εγκρίνει από το 2016 την απαιτούμενη νομοθετικά άδεια για την αποδοχή του προγράμματος σε σχολεία των νομών Αττικής και των νομών της Κρήτης, η οποία και ανανεώνεται εφεξής για κάθε σχολική χρονιά.
Ιδρυτικός δωρητής – Χορηγός – Υποστηρικτές
Ιδρυτικός δωρητής του προγράμματος είναι το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», Χορηγός η COSMOTE, ενώ Υποστηρικτές είναι η Νέα Οδός Α.Ε. και η Τράπεζα της Ελλάδος.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΛΙΖΑ, καθώς και όλη η επιστημονική ομάδα ευχαριστούν θερμά όλους όσοι πίστεψαν στη δυναμική του προγράμματος από την πρώτη στιγμή και το υποστήριξαν θερμά.
Ψηφιακή πλατφόρμα Ασφαλές Άγγιγμα
Επισκεφθείτε την εκπαιδευτική πλατφόρμα asfalesaggigma.gr
Το «Ασφαλές Άγγιγμα» ταξιδεύει σε όλα τα σχολεία και βοηθάει ολοένα και περισσότερα παιδιά μέσα από την ψηφιακή τεχνολογία.
Τη χρονική περίοδο 2020-2021, το ΕΛΙΖΑ, ανταποκρινόμενο στις απαιτήσεις για πανελλαδική εφαρμογή του προγράμματος «Ασφαλές Άγγιγμα» και για ενσωμάτωση του προγράμματος στην εκπαιδευτική διαδικασία σε όλα τα Νηπιαγωγεία και τις τάξεις Α’, Β’, Γ’ Δημοτικών σχολείων της Ελλάδας, αλλά και στις ανάγκες της ψηφιακής εποχής, υλοποιεί ένα «ψηφιακό» Ασφαλές Άγγιγμα, όπου όλοι οι δάσκαλοι της χώρας, μπορούν να εκπαιδεύονται σε αυτό και να εκπαιδεύουν στη συνέχεια τους μαθητές τους.
Το «δια ζώσης» πρόγραμμα μαγνητοσκοπήθηκε και με την ανάλογη εκπαίδευση των εκπαιδευτικών και την κατάρτιση τους μέσα από ένα εμπεριστατωμένο εγχειρίδιο χρήσης, συμπεριλήφθηκε στα “Εργαστήρια Δεξιοτήτων” του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας. Έτσι, οι εκπαιδευτικοί όλης της Ελλάδας όλων των Δημόσιων δημοτικών των τάξεων Α΄, Β΄, Γ΄ μπορούν να επιλέξουν το Πρόγραμμα προς υλοποίηση στην τάξη.
Το ψηφιακό πρόγραμμα έχει 3 βασικούς πυλώνες:
- Το πρόγραμμα Ασφαλές Άγγιγμα που απευθύνεται στα παιδιά Α, Β, Γ, Δημοτικού
- Το εκπαιδευτικό video για εκπαιδευτικούς
- Το ενημερωτικό video για γονείς
Για τους σκοπούς του ψηφιακού Προγράμματος, δημιουργήθηκε μια ψηφιακή πλατφόρμα, στην οποία συμπεριλαμβάνεται όλο το εκπαιδευτικό υλικό.
